SuriyeÂ’de ABDÂ’yle iÅŸbirliÄŸine devam

15 Temmuz darbe giriÅŸiminden sonra Gülen’in iadesi konusu, Türkiye-ABD iliÅŸkilerinin gerilmesine yol açtı. Bu gerilim Suriye sahası ve IŞİD’le mücadele gibi iÅŸbirliklerini ÅŸu an için etkilemiÅŸ görünmüyor. Hem Washington’dan “IŞİD’le mücadele kararlılığımızı etkilemeyecek” açıklamaları geliyor, hem de Ankara IŞİD’le mücadelede bir aksama olmayacağı mesajları veriyor.

Washington’dan bu yöndeki son açıklama, 25 Temmuz’da Pentagon’da basın toplantısı düzenleyen Savunma Bakanı Ash Carter ile Genelkurmay BaÅŸkanı Joseph Dunford’dan geldi.

Akar ile Dunford iki kez telefon görüşmesi yaptı

Dunford, Türkiye’deki darbe giriÅŸiminde parmağı olduÄŸu iddia edilen bazı generallerle ilgili gazete haberlerini gördüğünü söyledi, bunları ‘saçma’ olarak nitelendirdi:

“[Türk] Mevkidaşım son bir hafta içinde beni iki kez arayarak geniÅŸ çaplı ortaklığımıza ve IŞİD’le mücadelemize olan baÄŸlılıklarının sürdüğünü söyledi.  Türkiye’den yürüttüğümüz operasyonlar neredeyse tam anlamıyla normale döndü. Belli ki geçen hafta sonu olanların Türkiye içinde geniÅŸ çaplı etkileri olacak. Fakat biz de bu etkiyi elimizden geldiÄŸince azaltmak için çok yakın çalışma içinde olacağız.”

Bakan Carter da Savunma Bakanı Fikri Işık ile son bir haftada iki kez görüştüğünü söyledi. Işık’ın da aynı ÅŸekilde kendisine IŞİD ile mücadelenin kesintisiz ÅŸekilde devam edeceÄŸinin garantisini verdiÄŸini söyledi. “Ä°ncirlik ve diÄŸer yerlerdeki faaliyetlerimiz normale dönüyor” dedi.

ABD DışiÅŸleri’nde Suriye masasında görevli bir yetkili de Al Jazeera’ye, iki ülkenin Suriye konusundaki yakın iÅŸbirliÄŸine devam edeceÄŸini söyledi. “Yarattığımız momentumu kaybetmemeyi garantilemek üzere birlikte çalışmaya devam ediyoruz” dedi.

‘Mumbuç planları hâlâ geçerli’

ABD’nin desteklediÄŸi, başını YPG’nin çektiÄŸi Suriye Demokratik Güçleri Mumbuç’u ele geçirmek üzere. Daha önce YPG’nin Fırat’ın batısına geçiÅŸini ‘kırmızı çizgisi’ olarak belirten Ankara’dan, Mayıs ayından bu yana farklı açıklamalar geliyor. Sebebi, Ankara ve Washington’ın bölgede atılacak adımlarla ilgili uzlaÅŸmaya varmış olması.

Mumbuç’ta IŞİD’e karşı savaÅŸan Askeri Konsey’in içindeki Arap komutanlar, ABD yetkilileri aracılığıyla Nisan ayında Türkiye’ye gelerek yetkililerle görüşmüştü. Ardından Obama ile ErdoÄŸan telefonda Suriye’deki krizin çözümünü ele almıştı. Görüşmenin ardından Al Jazeera’ye bilgi veren üst düzey Türk yetkili, IŞİD karşıtı atılacak bir adım için ortak bir karara varıldığını söylemiÅŸ; “Tamamen SDG’siz bir plandan bahsetmek mümkün deÄŸil ama Türkiye sınırında istediÄŸimiz tabloyu göreceÄŸiz” demiÅŸti.

Ardından operasyon Mumbuç’un da batısına doÄŸru ilerledi. DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu, 4 Temmuz’da Fransız Le Monde Gazetesi’ne verdiÄŸi röportajda, Mumbuç’un ‘iki ülkenin askeri makamları arasında bir iÅŸbirliÄŸi konusu olduÄŸunu’ söyledi.

Bu iÅŸbirliÄŸinin sürdüğü bilgisini hem Türk hem Amerikalı yetkililer veriyor. Al Jazeera’ye konuÅŸan aynı ABD’li yetkili, Mumbuç ile ilgili planları henüz kamuoyuyla paylaÅŸmayacaklarını söylemekle birlikte, IŞİD’in bölgeden çıkarılması için Türkiye ile yürüttükleri ortak çalışmaya devam edeceklerini belirtti.

Al Jazeera’ye bilgi veren ve Suriye konusunda çalışmalar yürüten bir Türk diplomat da, Gülen meselesinin yarattığı sıkıntıya bakılmaksızın ABD ile Suriye’de yürütülen iÅŸbirliÄŸine devam edildiÄŸi ve yakın vadede Ankara’nın bu yöndeki politikasının deÄŸiÅŸmeyeceÄŸi bilgisini verdi.

Rusya ile yakınlaşma sahada etkisini gösteriyor

Uçak krizinin ardından CumhurbaÅŸkanı ErdoÄŸan’ın Rus Devlet BaÅŸkanı Putin’e mektup yazması ve iki liderin yaptığı telefon görüşmesiyle birlikte, Türk-Rus iliÅŸkilerinin normalleÅŸme süreci baÅŸladı.

ErdoÄŸan’ın mektubundan sonra Soçi’de bir araya gelen iki ülke dışiÅŸleri bakanları, açıklamalarında Suriye konusuna da vurgu yaptı. Rus DışiÅŸleri Bakanı Lavrov, “Türk ortaklarımızla Suriye'deki krizin çözümü konusunda fikir alışveriÅŸi yapmaya devam edebileceÄŸimizi düşünüyorum. Türk ve Rus orduları arasında Suriye konusunda irtibat kurulmasını umuyoruz" dedi. ÇavuÅŸoÄŸlu da, diyaloÄŸun inÅŸa edilmesinin Suriye'nin geleceÄŸi açısından önemli olduÄŸunu vurguladı ve Suriye konusundaki diyaloÄŸun yeniden baÅŸladığının altını çizdi.

Bu süreç sahaya da yansıdı.

Türkmendağı’nda Rus bombardımanıyla desteklenen rejim güçlerine karşı mücadele eden Türkmen birlikler, Haziran ortasında Ä°dlib’e çekilmek üzereydi. Ellerinde sadece iki köy kalmıştı.

Ancak, Suriye Türkmen Meclisi Türkmendağı bölgesi sorumlu Usame Solak’ın Al Jazeera’ye verdiÄŸi bilgiye göre, ErdoÄŸan ile Putin’in telefon konuÅŸmasından sonra sahada durum deÄŸiÅŸti.

“Türkiye ve Rusya yakınlaÅŸması olunca Rus uçakları bu bölgede daha az uçmaya baÅŸladı. Bombardıman neredeyse bitti, sadece keÅŸif uçuÅŸu yapılıyor. Bu durumda biz de ilerleyebildik. Ä°dlib’e çekilme kararı vermek üzereyken kaybettiÄŸimiz köyleri birer birer geri almaya baÅŸladık. Åžimdi daha güçlü ÅŸekilde pozisyonumuzu koruyoruz.”

Ancak bölgede rejim güçleriyle mücadele eden komutanlardan, rejimin Türkiye içindeki durumdan istifade ederek son on gündür daha güçlü saldırıya geçtiÄŸi bilgisi geldi. Rus bombardımanının durmuÅŸ olması ve Türkiye’nin geçici bir süre için kısmen azalmış olan desteÄŸinin devam etmesi, bu saldırıları sonuçsuz bıraktı.

‘ABD-Rusya-Türkiye iÅŸbirliÄŸi ortaklaÅŸacak’

Rusya’nın Suriye konusunda hem ABD, hem de Türkiye ile yakınlaÅŸtığı bir dönemde, Türkiye’nin de ABD ile iÅŸbirliÄŸini kesintisiz devam ettirme kararlılığını, IŞİD’le mücadele koalisyonunun parçası olan bir Avrupa ülkesinden üst düzey diplomat Al Jazeera’ye şöyle açıklıyor:

“Bugüne kadar ABD ve Rusya Suriye'de iÅŸbirliÄŸi yaparken bir noktaya kadar gelebiliyorlardı, arada yine bir mesafe kalıyordu. Bugün artık bu mesafe daha kısa. ABD bir yandan da Türkiye ile iÅŸbirliÄŸi yapıyordu. Orada da sorunlar vardı, ama artık o sorunların ortadan kalkması gerektiÄŸini gördüler. Bu sebeple ABD-Türkiye iÅŸbirliÄŸi de daha iyi bir noktada.

Daha önemlisi; artık Türkiye ve Rusya da iÅŸbirliÄŸine baÅŸlıyor. Bu durumda tüm bu ikili iÅŸbirlikleri birbirine yakınlaÅŸacak ve sonuçta bir araya gelecek. Bu üç farklı iÅŸbirliÄŸinin ortaklaÅŸtığını göreceÄŸiz. Çünkü artık savaÅŸ bitmeli. Bu geçiÅŸte, eÄŸer nihayetinde gerçek bir adım atılacak ve savaÅŸ bitecekse, yönetimde kimin olduÄŸunun en azından ilk aÅŸama için önemi yok.”

Kaynak: Al Jazeera